9 نوع عدس + خواص و ویژگی های هرکدام
عدسها برای تهیه سالاد یا پخت غذا مناسب هستند و ما با معرفی ۹ نوع عدس مختلف هر آنچه که باید درباره عدس بدانید را در اختیار شما قرار میدهیم.
عدسها یک ماده اولیه رایج در سراسر جهان هستند که در بسیاری از غذاها استفاده میشوند. بافت محکم و طعم ملایم آنها، آنها را به پایهای عالی برای بسیاری از غذاها تبدیل کرده است. اما انواع مختلفی از آنها وجود دارد، پس چگونه میتوان فهمید کدام نوع را باید استفاده کرد؟
عدس چیست؟
عدسها دانههای کوچک و لنزیشکل هستند که در رنگهای مختلف مانند سبز، قهوهای، قرمز، زرد و سیاه وجود دارند. آنها به دلیل زمان پخت سریعتر نسبت به سایر حبوبات شناخته شدهاند، که آنها را به انتخابی مغذی و مناسب برای آشپزی خانگی تبدیل میکند
آیا عدس همان لوبیاست؟
عدسها لوبیا نیستند. عدسها و لوبیا هر دو از خانواده حبوبات هستند و از نظر محتوای تغذیهای و استفادههای آشپزی شباهتهایی دارند، اما از خانوادههای گیاهی مختلفی هستند و ویژگیهای متفاوتی دارند. عدسها دانههای کوچک و لنزیشکل هستند که در رنگهای مختلف مانند قهوهای، سبز، قرمز و سیاه یافت میشوند و نسبت به بسیاری از انواع لوبیا سریعتر پخته میشوند.
در مقابل، لوبیا میتواند بزرگتر باشد و در شکلها و رنگهای مختلف، بسته به نوع آن، یافت شود. بنابراین، در حالی که عدس و لوبیا هر دو از خانواده حبوبات هستند، اما یکسان نیستند و از نظر گیاهی با هم متفاوتند.
طعم عدس
عدسها طعمی خاکی و مغزدار دارند و یک ماده اصلی در بسیاری از غذاهای مختلف در سراسر جهان هستند. طعم عدس ملایم اما مشخص است، که آنها را به یک افزودنی متنوع به مجموعه گستردهای از غذاها تبدیل میکند.
وقتی عدس پخته میشود، بافتی نرم اما کمی سفت دارد که کنتراست مطلوبی به سوپها، خورشها، سالادها و غذاهای جانبی میدهد. همانطور که در ادامه بحث خواهیم کرد، تفاوتهایی در سفتی، طعم و بافت میان انواع مختلف عدس وجود دارد که بر بهترین استفاده آشپزی از هر نوع تاثیر میگذارد.
• 24 طرز تهیه سالاد پاییزی رنگارنگ با سبزیجات و میوه های پاییزی
منشأ عدس و مناطق کشت آن
عدسها تاریخ طولانی دارند و قدمت آنها به هزاران سال پیش بازمیگردد و منشأ آنها در مناطق خاورمیانه و مدیترانه است. اعتقاد بر این است که عدسها یکی از اولین محصولات کشاورزی بودند که توسط انسان کشت شدهاند.
امروزه، عدس در بسیاری از کشورها کشت میشود و از جمله تولیدکنندگان اصلی میتوان به کانادا، هند، ترکیه و ایالات متحده اشاره کرد. عدسها در خاکهای با زهکشی خوب رشد میکنند و به دلیل سازگاری با شرایط مختلف کشت، به محصولی مهم در بسیاری از سیستمهای کشاورزی در سراسر جهان تبدیل شدهاند. محبوبیت آنها به عنوان یک منبع مغذی و پایدار از پروتئین گیاهی همچنان در حال رشد است و این امر باعث گسترش کشت و مصرف آنها در سطح جهانی شده است.
کانادا بهویژه یک تولیدکننده و صادرکننده مهم جهانی عدس است و استان ساسکاچوان یکی از مناطق اصلی تولید عدس در این کشور محسوب میشود. هند نیز به دلیل اهمیت عدس در آشپزی این کشور، یکی از تولیدکنندگان و مصرفکنندگان عمده عدس است. در ایالات متحده، چهار ایالت اصلی تولید عدس شامل واشنگتن، آیداهو، مونتانا و داکوتای شمالی هستند.
• 110 ایموجی غذایی : یک راهنمای خوشمزه🍕🍓 🍹🍵
عدس سیاه یا بلوگا
توضیحات و طعم عدس سیاه: این نوع عدس که به نام عدس بلوگا نیز شناخته میشود به دلیل شباهتش به خاویار بلوگا به این نام خوانده میشود. عدس سیاه، کوچک و تیره است و به خاطر طعم غنی و خاکی و بافت سفتش معروف است. این عدسها حدود یک سوم اندازه سایر عدسها هستند که در رنگهای قهوهای، سبز، قرمز و زرد یافت میشوند.
کاربردهای عدس سیاه: بافت سفت آنها باعث میشود که برای سالادها، سوپها و غذاهای جانبی مناسب باشند، زیرا شکل خود را پس از پخت حفظ میکنند و بافت مطلوبی را ارائه میدهند. این ویژگی آنها را از عدسهای قرمز یا زرد که هنگام پخت نرمتر و کرمیتر میشوند، متمایز میکند. عدس سیاه در غذاهای آسیایی و شمال آفریقا کاربرد دارد، اما در بسیاری از سبکهای آشپزی دیگر نیز استفاده میشود. این عدسها به دلیل تنوع و قابلیت حفظ شکل هنگام پخت، در میان آشپزان و پختکنندگان خانگی بسیار محبوب هستند.
• ایموجی لوبیا (حبوبات) 🫘🫘🫘 – معانی و کاربردها
عدس قهوهای
توضیحات و طعم عدس قهوهای: این نوع عدسها رایجترین نوع عدس هستند و اغلب با نام “عدس” شناخته میشوند. عدسهای قهوهای معمولاً به رنگ قهوهای یا سبز مایل به قهوهای هستند و طعم ملایم و خاکی دارند، اما طعم آنها به اندازه برخی از انواع دیگر عدس قوی نیست. این ویژگی به آنها اجازه میدهد که بهخوبی طعمهای ادویهها و مواد دیگر را جذب کنند.
کاربردهای عدس قهوهای: آنها هنگام پخت شکل خود را حفظ میکنند و میتوان از آنها در سالادها، سوپ عدس، کاریها و بسیاری از دستورهای گیاهی و وگان استفاده کرد. آنها را در این دستور چیلی عدس امتحان کنید!
عدس فرانسوی
توضیحات و طعم عدس فرانسوی: عدس فرانسوی یک نوع عدس سبز است. این عدسها ظاهری خالدار دارند و به رنگهای سبز تیره یا آبی مایل به سیاه دیده میشوند. آنها کمی کوچکتر، گردتر و پهنتر از سایر عدسها هستند. برخلاف عدسهای زرد یا قرمز، عدس فرانسوی هنگام پخت شکل خود را حفظ میکند. این عدسها به خاطر طعم قوی و خاکیشان با تهمزهای فلفلی یا مغزدار شناخته میشوند و در مقایسه با سایر عدسها طعمی شدیدتر دارند.
کاربردهای عدس فرانسوی: عدس فرانسوی به دلیل حفظ شکل خود در سالادها بسیار مناسب است. همچنین برای سوپها و برگرهای گیاهی گزینه خوبی هستند زیرا شکل خود را در طول پخت حفظ میکنند و به صورت لهشده در نمیآیند. میتوانید آنها را بهعنوان یک غذای جانبی در کنار سبزیجات کبابی یا گوشتهای کبابی سرو کنید. طعم منحصربهفرد آنها بهخوبی با بسیاری از غذاهای اصلی هماهنگ میشود. بهطور خلاصه، عدس فرانسوی به دلیل بافت خود در غذاهایی که نیاز به حفظ بافت عدس دارند، گزینهای عالی است و طعم منحصربهفرد آن میتواند بهبوددهنده طعم کلی غذا باشد.
عدس سبز
توضیحات و طعم عدس سبز: این عدسها معمولاً به رنگ سبز تیره یا سبز مایل به خاکستری هستند. عدس سبز طعمی فلفلی و خاکی با تهمزهای مغزدار دارد. طعم آن قوی است و در بیشتر پختها برجسته میشود. برخلاف عدس قرمز که تمایل به خرد شدن در هنگام پخت دارد، عدس سبز شکل و سفتی خود را حفظ میکند. عدس سبز کمی بیشتر از عدس قرمز زمان میبرد تا پخته شود، اما سریعتر از عدس قهوهای پخته میشود.
کاربردهای عدس سبز: این نوع عدس اغلب در سالادها استفاده میشود زیرا بافت مطلوبی داشته و شکل خود را حفظ میکند. همچنین در سوپها و خورشها که نمیخواهید عدسها خرد شوند و خامهای شوند، بلکه میخواهید به صورت کامل باقی بمانند، کاربرد دارند. عدس سبز اغلب بهعنوان یک غذای جانبی، با طعمدهی با سبزیجات، ادویهها و کمی روغن زیتون سرو میشود. آنها همچنین گزینه خوبی برای تهیه برگرهای گیاهی هستند، زیرا بافت سفت آنها به اتصال مواد کمک میکند. عدس سبز را میتوان در تهیه پلو عدس با پختن آن همراه برنج، ادویههای معطر و سبزیجات استفاده کرد.
عدسهای کوچک (قرمز، طلایی و سبز)
توضیحات و طعم عدسهای کوچک: این عدسها کوچکتر و متراکمتر از اکثر عدسهای دیگر هستند که باعث میشود پس از پخت بافت سفتتری داشته باشند. طعم فلفلی و قوی آنها باعث تمایزشان از طعم ملایمتر عدسهای قرمز یا قهوهای میشود. اندازه آنها معمولاً حدود یکسوم اینچ است.
کاربردهای عدسهای کوچک: بسیاری از آشپزان به دلیل طعم قوی و قابلیت حفظ شکل و بافت سفت این عدسها پس از پخت، از آنها استفاده میکنند. این عدسها در سالادهای سرد بهخوبی عمل میکنند و طعم خاکی آنها به سبزیجات اضافه میکند. آنها را میتوان به سوپها و خورشها اضافه کرد و به هر دو طعم و بافت میدهند. آنها در طول زمان پخت طولانی شکل خود را بهخوبی حفظ میکنند.
به دلیل محتوای پروتئین بالا، عدسهای کوچک اغلب بهعنوان جایگزین گوشت در دستورهای گیاهی و وگان مانند برگرهای عدس یا کوفتههای گیاهی استفاده میشوند. حتی دستورهایی وجود دارد که از آنها در پخت نان و شیرینی استفاده میکنند.
عدس پویی
توضیحات و طعم عدس پویی: این نوع عدس که به نام عدس لو پویی نیز شناخته میشود، نوعی از عدس سبز است که بهطور خاص در منطقه پویی در فرانسه کشت میشود. آنها از نظر عمدهای شبیه عدس فرانسوی هستند، اما منطقهای که در آن رشد میکنند به دلیل خاک آتشفشانی معروف است که باعث میشود طعمشان کمی متفاوت باشد. آنها رنگ سبز تیره یا آبی مایل به خاکستری دارند و کوچک و گرد با بافت سفت هستند.
کاربردهای عدس پویی: مانند عدس فرانسوی، عدس پویی نیز شکل خود را بهخوبی حفظ میکند و در سوپها، سالادها یا سایر استفادههای مشابه عدس فرانسوی کاربرد دارد.
عدس قرمز
توضیحات و طعم عدس قرمز: عدس قرمز که به نام عدس مرجانی یا عدس مصری نیز شناخته میشود، به خاطر رنگ قرمز-نارنجی روشن و ویژگیهای منحصربهفردش معروف است. آنها اغلب بدون پوست فروخته میشوند که این امر باعث میشود نسبت به سایر انواع عدس سریعتر پخته شوند. عدس قرمز طعمی ملایم و خاکی با تهمزهای شیرین دارد. آنها به اندازه عدس سبز یا قهوهای فلفلی یا خاکی نیستند.
کاربردهای عدس قرمز: زمان پخت سریع عدس قرمز آن را به گزینهای مناسب برای آشپزهای پرمشغله تبدیل کرده است. آنها هنگام پخت تمایل به خرد شدن و کرمی شدن دارند که این ویژگی آنها را برای غلیظ کردن سوپها، خورشها، کاریها و غذاهایی که نیاز به یک بافت خامهای دارند، عالی میکند. عدس قرمز بهطور رایجی در تهیه غذاهای سنتی خاورمیانه و هندی مانند دالها استفاده میشود.
عدس زرد
توضیحات و طعم عدس زرد: عدس زرد که به نامهای عدس زرد شکسته یا ماش دال نیز شناخته میشود، دانههای کوچک، تخت و بیضیشکلی با رنگ زرد روشن هستند. این عدسها معمولاً شکسته و بدون پوست هستند، به این معنی که پوست خارجی قهوهای مایل به سبز آنها برداشته شده و مغز نرم و زرد رنگ آنها باقی مانده است که هنگام پخت نیز رنگ خود را حفظ میکند. این نوع عدس نسبت به عدسهای کامل سریعتر پخته میشود و بافتی نرم دارد. عدس زرد طعمی ملایم با کمی شیرینی و تهمزهای مغزدار دارد. طعم آن به اندازه برخی از انواع دیگر عدسها خاکی یا فلفلی نیست.
کاربردهای عدس زرد: عدس زرد اغلب برای غذاهایی که به طعم ملایم عدس نیاز دارند، انتخاب میشود. آنها یکی از مواد اصلی بسیاری از غذاهای هندی مانند دال هستند که در آنها عدسها با ادویههایی مانند زردچوبه، زیره و گشنیز به صورت یک خورش خامهای و خوشطعم پخته میشوند و اغلب با برنج یا نان سرو میشوند. عدس زرد برای غلیظ کردن و افزودن پروتئین به سوپها و کاریها نیز مناسب است. آنها در حین پخت خرد میشوند و بافتی کرمی ایجاد میکنند که در سوپهای عدس و سوپهای پورهشده سبزیجات بهخوبی عمل میکند.
عدس کنسروی
توضیحات و طعم عدس کنسروی: عدس کنسروی یک ماده غذایی پرکاربرد و انعطافپذیر است که میتواند به عنوان یک افزودنی ارزشمند به آشپزخانه شما تبدیل شود، زیرا عدسهای پیشپخته شده و آمادهای هستند که میتوانید هر زمان که به آنها نیاز داشتید از آنها استفاده کنید.
بافت و طعم عدس کنسروی: عدس کنسروی طعمی ملایمتر و کمی نرمتر نسبت به عدسهای خشک دارد. آنها به دلیل پختهشدن قبلی معمولاً بافتی نرمتر دارند و کمتر خاکی یا مغزدار هستند. این عدسها اغلب در مایعی (معمولاً آب یا آبگوشت ملایم) قرار دارند که میتواند طعم آنها را کمی رقیق کند. طعم عدس کنسروی ممکن است بسته به برند کمی متفاوت باشد.
مزایای عدس کنسروی
– راحتی: عدس کنسروی از قبل پخته شده است که زمان پخت را بهطور قابل توجهی کاهش میدهد. آنها مستقیماً از کنسرو آماده استفاده هستند.
– یکنواختی: عدس کنسروی بافتی یکنواخت دارد و معمولاً شکل خود را بهخوبی حفظ میکند. این ویژگی در غذاهایی که به بافت یکنواخت نیاز دارید، مفید است.
معایب عدس کنسروی
– هزینه: عدس کنسروی نسبت به عدس خشک بر اساس وزن گرانتر است، که در صورت استفاده مکرر ممکن است به هزینهها اضافه شود.
– محتوای سدیم: عدس کنسروی ممکن است حاوی نمک افزوده باشد که میتواند بهطور چشمگیری محتوای سدیم غذای شما را افزایش دهد. برای کاهش سدیم، میتوانید آنها را قبل از استفاده کاملاً بشویید. باید برچسبهای تغذیهای کنسروها را قبل از خرید بررسی کنید. برندهایی وجود دارند که به عدس خود سدیم اضافه نمیکنند.
– تنوع محدود: عدس کنسروی معمولاً در طیف محدودی از انواع (مانند عدس قهوهای یا سبز) موجود است، در حالی که عدس خشک گزینههای متنوعتری را ارائه میدهد.
– بافت: بافت عدس کنسروی ممکن است در برخی غذاها نرمتر از حد مطلوب باشد، بهویژه اگر به دنبال بافت سفتتری هستید. شما قطعاً کنترل کمتری روی بافت عدس کنسروی نسبت به عدسهای خانگی پخته شده دارید.
نکته: عدسها نیازی به خیساندن ندارند که این امر یک مزیت بزرگ است، بهویژه زمانی که تصمیم میگیرید در ساعت ۷ شب شام چه بپزید.
موارد استفاده از عدس
دنیا پر از راههای متنوع برای استفاده از عدس است. در اینجا چند ایده برای استفاده از عدس ارائه شده است:
– سوپها و خورشها: عدس به سوپها و خورشها اضافه میشود تا بافتی مقوی و خوشطعم به غذاها بیفزاید و میتواند طعمهای آبگوشت یا چاشنی را جذب کند. سوپ عدس یک مثال کلاسیک است، اما میتوانید آن را به سوپهای سبزیجات و خورشهای گوشتی نیز اضافه کنید.
– سالادها: عدس در سالادها، چه سرد و چه گرم، بسیار خوب عمل میکند. آنها به سالادها پروتئین و فیبر اضافه میکنند و باعث میشوند که سالادها مغذیتر و سیرکنندهتر شوند.
– کاریها: عدس در آشپزی هندی بسیار مورد استفاده قرار میگیرد، بهویژه در غذاهایی مانند دال. آنها به سرعت پخته میشوند و طعم ادویهها و گیاهان معطر را جذب میکنند و جزئی حیاتی از بسیاری از کاریهای گیاهی و وگان هستند.
– برگرها و کوفتهها: عدسها را میتوان خرد کرد و با مواد دیگر ترکیب کرد تا برگرها یا کوفتههای گیاهی یا وگان تهیه شود. آنها بافتی گوشتی دارند و راهی عالی برای افزودن پروتئین گیاهی به رژیم غذایی شما هستند.
– غذاهای جانبی: عدس میتواند به عنوان یک غذای جانبی مغذی عمل کند. به عنوان مثال، میتوانید عدس را با پیاز، سیر و گیاهان معطر بپزید و در کنار سبزیجات کبابی یا گوشتهای گریل شده سرو کنید.
– تاکوهای عدس: عدسها را میتوانید طعمدار کرده و به عنوان پرکننده برای تاکوها، بوریتوها یا انچیلاداها استفاده کنید. آنها یک جایگزین پروتئینی و خوشطعم برای پر کردنهای گوشتی هستند.
– عدس پلو: عدس را با برنج و ادویههای معطر بپزید تا یک پلوی خوشطعم و مغذی تهیه کنید. این غذا در آشپزی خاورمیانه و مدیترانهای رایج است.
– صبحانه عدس: عدس را به صبحانهتان اضافه کنید؛ میتوانید آن را به املت، فریتاتا یا بوریتوهای صبحانه اضافه کنید. عدسها به وعدهی صبحانهتان پروتئین بیشتری اضافه کرده و بافتی خاص ارائه میدهند.
– بولونیز عدس: عدس را جایگزین یا با گوشت چرخکرده در سس اسپاگتی ترکیب کنید تا یک سس بولونیز مقوی و مناسب برای گیاهخواران تهیه کنید.
جایگزینهای عدس
بهترین جایگزین برای عدس، نوع دیگری از حبوبات مانند نخود یا لوبیا است. نخود شکسته به دلیل طعم مشابه و شکل و بافت نزدیک به عدس هنگام پخت، جایگزینی مناسب است. لوبیاها نیز به خوبی به عنوان جایگزین عمل میکنند زیرا روش پخت و بافت آنها مشابه است.
اگر به دنبال جایگزینی بین انواع مختلف عدس هستید، ما پیشنهاد میکنیم که بهترین جایگزین برای عدس قرمز، نوع دیگری از عدسی است که به سرعت پخته میشود ولی شکل خود را حفظ نمیکند، مانند عدس زرد. در مقابل، بهترین جایگزین برای عدس قهوهای احتمالاً عدس سبز است، زیرا هر دو نوع عدس هنگام پخت شکل خود را به خوبی حفظ میکنند و جایگزینی آسان در دستورهایی هستند که به عدس سفت نیاز دارند.
اطلاعات تغذیهای عدس
بین انواع مختلف عدس تفاوتهای جزئی در محتوای مواد مغذی وجود دارد. در زیر مقادیری که بهطور متوسط در یک وعده ۱۰۰ گرمی (۳.۵ اونس) عدس پخته وجود دارد، آمده است:
– کالری: ۱۱۶
– فیبر: ۸ گرم
– پروتئین: ۹ گرم
– کربوهیدرات: ۲۰ گرم
– چربی: ۰.۴ گرم
– ویتامین C: ۲٪ RDA (مقدار توصیه شده روزانه)
– فولات: ۴۵٪ RDA
– پتاسیم: ۹٪ RDA
– آهن: ۱۸٪ RDA
– سدیم: ۲ میلیگرم
عدس قطعاً یک غذای غنی از مواد مغذی است که پروتئین و فیبر زیادی دارد. USDA توصیه میکند که زنان روزانه ۲۵ گرم فیبر مصرف کنند و بیان میکند که ۹۰٪ از آمریکاییها به این هدف نمیرسند. یک وعده عدس، یکسوم نیاز روزانه به فیبر را تأمین میکند.
عدس سیاه به دلیل دارا بودن پلیفنولها، آنتیاکسیدانهای مهم برای سلامتی کلی، ارزش غذایی بیشتری دارد. همچنین رنگ سیاه عمیق آنها ناشی از وجود آنتوسیانین است، یک آنتیاکسیدان که در میوهها و سبزیجات آبی یا سیاه یافت میشود.
توجه داشته باشید که اگر عدس کنسروی خریداری میکنید، ممکن است محتوای سدیم آنها بهطور قابل توجهی بیشتر باشد زیرا به بسیاری از آنها بهعنوان نگهدارنده و تقویتکننده طعم، نمک اضافه میشود.
عدس در رژیمهای غذایی وگان یا گیاهی
عدسها قطعاً انتخابی عالی برای رژیمهای غذایی وگان و گیاهی هستند. محتوای بالای پروتئین آنها به این رژیمها که گاهی کمبود پروتئین دارند، کمک میکند و میتوان آنها را بهراحتی در انواع مختلف غذاها استفاده کرد.
آیا عدسها کتو هستند؟
عدسهای سیاه یا بلوگا خیلی مناسب رژیم کتو نیستند. طبق USDA، یک وعده ۱۰۰ گرمی عدس حاوی ۱۲ گرم کربوهیدرات خالص است. کربوهیدرات خالص برابر است با کربوهیدرات کل (۲۰ گرم) منهای فیبر (۸ گرم). شما میتوانید مقدار کمی از عدسها را در یک رژیم کتو یا کمکربوهیدرات مصرف کنید، اما نه به مقدار زیاد.
آیا عدسها بدون گلوتن هستند؟
بله، عدسها کاملاً بدون گلوتن هستند و برای افرادی که به گلوتن حساسیت دارند، مشکلی ایجاد نمیکنند.
نگهداری عدس
عدسهای خشک را تا ۲-۳ سال در شربتخانه خود نگهداری کنید. پس از پخت، آنها را در یک ظرف دربسته در یخچال تا ۵-۷ روز نگه دارید. عدسهای کنسروی معمولاً در شربتخانه شما حدود یک سال ماندگاری دارند. تاریخ مصرف روی قوطیها را بررسی کنید.
3 دیدگاه