18 حقیقت باورنکردنی درباره جلبک ها
جلبکها موجودات جالبی هستند. این گروه از ارگانیسمهای آبزی که فتوسنتز میکنند، در اشکال و اندازههای مختلف (اما عمدتاً بسیار، بسیار کوچک) وجود دارند و احتمالاً آنها را از کِلپ و جلبک دریایی میشناسید، اما واقعاً بیشتر از اینها هستند. برای مثال، جلبکها نقش حیاتی در زنجیره غذایی دارند و همچنین مقدار زیادی از اکسیژن مورد نیاز برای تنفس ما را تولید میکنند.
در اینجا چند واقعیت مهم درباره جلبکها آورده شده است که به شما کمک میکند تا یکی از مهمترین موجودات جهان را بهتر بشناسید، از آن لذت ببرید و به آن احترام بگذارید:
1. نفس بکشید:نیمی از اکسیژنی که وارد بدن شما میشود، توسط جلبکها تولید شده است. ما معمولاً درباره جلبکها زیاد فکر نمیکنیم، مگر زمانی که با لجنهای لزج و ناخوشایند در برکهها مواجه میشویم. اما جلبکها نخستین بار جو زمین را اکسیژنرسانی کردند. اگر تمام جلبکهای زمین فردا بمیرند، ما نیز به زودی از بین خواهیم رفت.
2. با بلعیدن یک قطره آب اقیانوس، هزاران جلبک میکروسکوپی را میبلعید. تعداد جلبکها در اقیانوسها بیشتر از تعداد ستارهها در کیهان است.
3. جلبکها پایه زنجیره غذایی دریایی هستند: بدون جلبکها، هیچ ماهی یا حیوان دریایی دیگری وجود نخواهد داشت.
4. تمام گیاهان از جلبکها تکامل یافتهاند. بدون گیاهان برای تغذیه، ماهیها هرگز به موجودات زمینی از جمله ما تبدیل نمیشدند.
5. کشاورزان به مدت حداقل دو هزار سال است که به خوراک حیوانات خود کمی جلبک دریایی اضافه میکنند و فواید بهداشتی آن را میشناسند. آنها مدتهاست که کمی جلبک دریایی به خاک اضافه میکنند، جایی که به عنوان محرکهای زیستی عمل کرده و عملکرد محصولات را 10 تا 30 درصد افزایش میدهد. بازار افزودنیهای جلبک دریایی 450 میلیون دلار است و با وجود اینکه هنوز در مراحل اولیه است، بسیاری از برداشتکنندگان در کانادا، مین و شمال اروپا مشغول به کار هستند.
6-مرجانهای دریایی به جلبکها وابستهاند. جلبکهای همزیست که درون مرجانها (که خودشان حیوانات هستند) زندگی میکنند، از طریق فتوسنتز قند تولید میکنند. این قندها 90 درصد از نیاز انرژی مرجانها را تأمین میکنند.
7-برخی از جلبکها به نام زوکسانتلا (Zooxanthellae) درون مرجانها زندگی میکنند. این جلبکها قند تولید میکنند که به مرجانها منتقل میشود و 90 درصد از نیازهای انرژی مرجانها را تأمین میکند، در حالی که مرجانها نیتروژن و پناهگاه به جلبکها ارائه میدهند. بدون این همزیستی، ما مرجانهای دریایی را نخواهیم داشت که برای بشر بسیار باارزش هستند. 17 درصد از پروتئینهای جهان از مرجانها تأمین میشود. یک میلیارد نفر به مرجانها برای غذا، حفاظت از طوفانها یا اشتغال وابستهاند.
8-گرم شدن اقیانوسها باعث میشود مرجانها جلبکهای زوکسنتلا را خارج کنند، که در دماهای بالاتر، اکسیژنهای مهلک تولید میکنند. 93 درصد از مرجانهای جهان به دلیل از دست دادن جلبکهای زوکسنتلا آسیب دیدهاند. 60 درصد از مرجانهای کارائیب قبلاً ناپدید شدهاند. بسیاری از کارشناسان معتقدند که مرجانهای دریایی تا اواسط قرن بیست و یکم منقرض خواهند شد.
9-مغز ما به ید و روغنهای امگا-3 که جلبکها دارند، وابسته است. زمانی که ما جلبکها (یا موجودات دریایی که به جلبکها تغذیه میکنند) را نمیخوریم، با خطر کمبود تیروئید و کاهش IQ روبرو میشویم. برخی از دانشمندان به گسترش مغز هومینیدها به دسترسی به جلبکهای دریایی و ماهیهای خورنده جلبک نسبت میدهند.
10-آگار، مادهای که کف صفحات پتری را پوشش میدهد و بخشی غیرقابل جایگزین از پزشکی و علم است، همچنین یک هیدروکلوئید مشتق از جلبکهاست. کمبود جلبک دریایی جلیدیوم (Gelidium) آزمایشگاهها را در سطح جهانی تهدید میکند. هیچ جایگزینی برای آن وجود ندارد.
11-جلبکها در آشپزخانه و حمام شما هستند. تحت عناوین کاراژینان یا آلژینات، آنها را در بستنی خواهید یافت که از تشکیل بلورهای یخ جلوگیری میکند، در شیرکاکائو برای حفظ حالت معلق کاکائو، و در سسهای سالاد برای نگهداشتن اجزای مختلف مخلوط شده است. جلبکها ژل خمیر دندان شما، غلیظکننده لوسیون بدن شما و پوشش قرصها را برای نگهداشتن مواد تشکیلدهنده به کار میروند. و این فقط شروع کار است!
12-مواد ضدآفتاب مانند اکسیبنزون که از بدن ما شسته میشود، برای مرجانها و سایر موجودات دریایی کشنده هستند. هاوایی و دیگر ایالتها در حال ممنوع کردن این ضدآفتابها هستند. جلبکها به خوبی از پرتوهای UV محافظت میکنند و ضدآفتابهای بر پایه جلبکها نویدبخش هستند.
13-نیروی دریایی ایالات متحده از سوختهای غیرآلایندهای که از روغنهای جلبک ساخته شدهاند، برای راهاندازی کشتیها و هواپیماها استفاده کرده است. قیمت روغن جلبک به شدت کاهش یافته و فناوریهای جدید آن را حتی پایینتر خواهند برد. اگر قیمت سوختهای فسیلی بازتابی از هزینههای زیستمحیطی آنها بود، ما با سوخت جلبکها جت پرواز میکردیم.
14-جلبکها میتوانند جایگزین نفت و گاز طبیعی در پلاستیکها شوند. شرکتی در میسیسیپی به نام آلگیکس (Algix) کفشهای ورزشی و محصولات دیگر را با EVA ساخته شده از جلبکها تولید میکند. در سال 2019، آنها بیش از 5 میلیون کیلوگرم لجن برکه استفاده خواهند کرد. ده میلیارد جفت کفش ورزشی هر سال ساخته میشود؛ پتانسیل پلاستیکهای جلبکی بسیار بالا است.
15-شکوفاییهای مضر جلبکها در عصر تغییرات اقلیمی و ریزش کودها در حال بزرگتر شدن و طولانیتر شدن است. این شکوفاییها هر ساله باعث زیانهای چند صد میلیون دلاری به صنعت ماهیگیری و اقتصاد گردشگری در سراسر جهان میشود.
سایر مطالب مرتبط:
• چرا بیشتر گیاهان سبز هستند و چند نوع کلروفیل وجود دارد؟
• آیا گیاهان رابطه جنسی دارند؟
• 15 گیاه مخدر و تغییردهنده ذهن
16-جلبکهای قرمز که در لایه یخپوش گرینلند زندگی میکنند، 5 تا 10 درصد از کوچک شدن لایه یخ را به خود اختصاص میدهند. این جلبکها برف را به رنگ صورتی در میآورند وقتی کوچکترین ذوبی اتفاق میافتد. این “برف هندوانهای” نور را جذب کرده و باعث گرم شدن برف میشود و یک چرخه بازخوردی ایجاد میکند که باعث تسریع ناپدید شدن برف میشود.
17-آروغ و نفخ دامها 15 درصد از گازهای گلخانهای که بشر هر سال منتشر میکند را تشکیل میدهد. محققان استرالیایی اخیراً کشف کردهاند که افزودن مقداری جلبک دریایی آسپاراگوسپیس (Asparagopsis) به خوراک دامها از تولید گاز توسط باکتریهای روده جلوگیری میکند. انتشار گازها 50 تا 85 درصد کاهش مییابد.
18-آیا جلبکها میتوانند با گرمایش جهانی مبارزه کنند؟ پاشیدن گرد آهن به اقیانوس جنوبی که کمبود آهن دارد، شکوفاییهای جلبکی را تشویق میکند که دیاکسید کربن را جذب کرده و به کف اقیانوس منتقل میکند. آیا این تکنیک مؤثر است هنوز مشخص نیست؛ تحقیقات بیشتری لازم است.